Aflevering 44 van mijn blog over een zoektocht naar herstel van 2004 tot 2010
Kruispunt?
Om eens wat verder bij te praten over mijn ervaringen met het antidepressiva Seroxat en mijn eigen behandelervaringen in Nederland en Schotland heb ik afgesproken met Bram Bakker in de kliniek van Solutions in Voorthuizen. Nederlands eerste particuliere verslavingskliniek, midden in het gereformeerde hart van Nederland. Ik meld me bij een intimiderende op afstand bestuurde toegangspoort die al snel open zwaait als ik de reden van mijn bezoek via de intercom doorgeef. Ik ben onder de indruk van de faciliteiten, het gebouw, de tuin en de omgeving. De inrichting binnen bevalt me wat minder. Fout chic is daarvoor de beste beschrijving. Zo richten rijke mensen zonder smaak hun huis in. Hoogpolig rood tapijt en zwaar meubilair. Je moet er van houden, het stoort ook niet echt, de atmosfeer die er hangt is toch aangenaam en relaxed. Een beetje zoals ik ook in Schotland bij Castle Craig heb ervaren. De dames die me bij de receptie ontvangen zijn erg vriendelijk. Hoe anders was dat bij mijn eerste bezoek aan de Jellinek jaren eerder. Het voelt bijzonder om hier binnen te zijn, nu eens niet als patiënt maar als bezoeker. Alsof ik ook langzaam afstand aan het nemen ben van mijn verleden, mijn periode van ziekte. Een kleine overwinning.
Al snel word ik begroet door Bram, hij is kleiner dan ik had verwacht en heeft het tanige postuur van lange afstandsloper, een sport die hij zelf beoefent en ook in de media propageert als een remedie tegen depressie. Hij is prettig in het contact en praat me bij over zijn onderzoek naar het antidepressivum Seroxat dat hij gedaan heeft in het kader van zijn afstuderen. Hij zegt al langer op de hoogte te zijn van de gevaarlijke bijwerkingen van dit middel. Maar omdat het relatief weinig voorkomt, waarschijnlijk zo’n 5 à 6 gevallen per duizend gebruikers, wordt het meestal niet herkend en bijna nooit erkend. Het is ook niet zo dat men bij ieder geweldincident uitgebreid kijkt naar de eventuele rol van medicatie, dus de effecten zouden ook wel weer eens veel groter kunnen zijn dan we weten. In het buitenland is men hier en daar al wel wat kritischer ook al omdat het daar in absolute zin vaker voorkomt en regelmatig tot gewelddadig gedrag leidt met verstrekkende gevolgen. In de VS bijvoorbeeld is de populatie die het slikt groter en zijn wapens gemakkelijker voor handen. Maar de lobby en de belangen van de farmaceuten zijn groot. Onderzoeken worden in twijfel getrokken of vage tegenonderzoeken beweren het tegendeel. Ook in het strafproces tegen Elzelien K. waarbij Bakker als deskundige betrokken is geraakt zal er aan de invloed van dit medicijn weinig of geen rol worden toegekend. Het is en blijft moeilijk een causaal verband te bewijzen. Wie weet ooit nog eens in de toekomst. Hij is in ieder geval blij met mijn bijdrage over mijn ervaringen met dit middel en ook met de anderen die hij na de oproep van het tv programma heeft ontvangen. Hierna praten we door over mijn behandelervaringen, met name ook over het SPDC in Amsterdam dat na twee verdachte sterfgevallen een jaar eerder acuut is gesloten. Ik begrijp van hem dat veel insiders in de GGZ al heel lang op de hoogte waren van de wantoestanden daar. Toch heeft het jaren voort kunnen etteren. Ik had al eerder ergens gelezen dat een psychiater die al bijna met pensioen was en er feitelijk niet meer werkte, verantwoordelijk is gesteld voor de situatie en ontslagen. De rest van de medewerkers inclusief de psychiater die er tijdens mijn verblijf de dagelijkse leiding had, is gewoon zonder verdere consequenties weer elders aan de slag kunnen gaan. Pijnlijk om te horen, zo gaat dat dus in de zorg. Ik hoop in ieder geval dat de bewoners die ik er heb leren kennen uiteindelijk wel goed onderdak hebben gekregen.
Hierna neemt Bram mij mee naar de kliniek. Het is leuk de medewerkers en ook de cliënten te ontmoeten bij de gezamenlijke lunch in het restaurant. Er hang een informele ontspannen sfeer en het aanbod aan etenswaren is een waar feest. Ik realiseer me opeens weer hoe belangrijk dit is als je ergens bent opgenomen. Het is prettig te ervaren dat er goed voor je gezorgd wordt als je net een dieptepunt in je leven hebt bereikt; opgenomen worden in een afkickkliniek. Vaak wordt hier in de media onterecht wat cynisch en oordelend naar gekeken. Journalisten zetten het weg als luxe klinieken en resorts. Voor mij is het een belangrijke bijdrage aan mijn herstel geweest. Op één of andere manier zit er toch nog een calvinistisch ondertoon in onze maatschappij waarbij we eigenlijk vinden dat verslaafden na een leven lang “plezier” maken met drank en middelen nu maar eens stevig gestraft moeten worden. Het zal nog wel even duren voordat die denkwijze is verdwenen.
In deze kliniek wordt veel gebruik maakt van ervaringsdeskundigen. Dat spreekt me erg aan. Veel van de counselors die er werken hebben zelf een behandelervaring in Zuid-Afrika achter de rug en hebben daar vaak ook hun opleiding gedaan. Op een gegeven moment vraagt Bakker mij zo maar uit het niets of ik wellicht in de toekomst ook interesse heb om voor hen te komen werken. Ik voel me wat overvallen omdat ik daar tot dan toe eigenlijk nog niet over heb nagedacht. Ik heb slechte ervaringen met de zorg in Nederland, mezelf zie ik daarin vooralsnog geen rol vervullen. Ik weet al wel in mijn achterhoofd dat mijn bestaan als speelgoedwinkelier eindig is. Over niet al te lange tijd loopt mijn huurcontract af en de omzet neemt gestaag af door toenemende concurrentie op het Internet. Los van dat ligt mijn ambitie ook al lang niet meer in die sector. Ik heb de laatste tijd lekker veel schulden kunnen aflossen en het eind daarvan is nu in zicht. Maar ik zie mezelf ook niet als hulpverlener. Ik heb trouwens ook niet de opleiding en achtergrond daarvoor. Niettemin voel ik me vereerd en zeg het eens te gaan overwegen. Tot slot maak ik nog kort kennis met de beide eigenaren van SolutionS, een bijzonder duo stel ik vast, de één in maatpak met de onvermijdelijke bretels en een uitbundig rollende Gooise “R”, zijn secondant vertoond meer gelijkenis met een tweede hands autoverkoper. Niettemin hoop ik dat het hen lukt deze voor Nederland nieuwe vorm van verslavingszorg op de kaart te zetten, het lijkt mij in ieder geval hard nodig.
Als ik terug rijd naar Amsterdam en langdurig in de file sta, begin ik voorzichtig met het idee in mijn hoofd te spelen. Hoe zou het zijn om zelf mensen te gaan begeleiden in het herstel van hun verslaving? Ik vind het wel prettig om met mensen te praten die geïnteresseerd zijn in mijn historie. Dat doe ik heel af en toe als iemand uit mijn omgeving zich meldt die zelf of voor een ander op zoek is naar hulp. Maar goed, ik heb ook nog een tijdje te gaan in mijn winkel. Ik besluit me in ieder geval eens te gaan oriënteren op het aanbod aan opleidingen voor deze vorm van zorg. Ik ben trouwens al een tijdje samen met een job coach aan het kijken wat ik in de toekomst wil gaan doen als ik met mijn speelgoedwinkel ben gestopt. Door de hectiek en de vele verleidingen is terug gaan naar de theaterwereld of horeca geen optie meer, zoveel is me wel duidelijk. Iets in de maatschappelijke/sociale sector kwam wel voorbij. Daarnaast heb ik ook altijd nog een onderwijsbevoegdheid voor de horeca en bakkerij vakken. Maar of ik met pubers wil gaan werken? Ik ben inmiddels ook de vijftig gepasseerd dus de mogelijkheden zijn beperkt, zo laat iedereen je op voorhand al ongevraagd weten. Wellicht is verslavingszorg dan nog niet eens zo’n slechte optie, senioriteit is daar zelfs vaak een voordeel.
Er speelt meer dan alleen mijn toekomst qua werk, ook mijn relatie met Heleen is altijd nog slechts functioneel, er blijft afstand. We kunnen goed samen met de kinderen een gezinnetje zijn maar van tijd tot tijd barst er weer en bommetje. We hebben inmiddels alweer een tweetal relatietherapeuten geprobeerd maar zonder resultaat of beter gezegd vooruitgang. Als we daar samen en met de kennis die we nu hebben op terugkijken was dat ook niet zo vreemd. Jammer genoeg kwam ik hier pas veel later achter, toen ik zelf familie & systeem therapie bestudeerde. Bij de eerste therapeute hadden we beide de indruk dat deze partij voor mij koos. Bij de tweede was het precies andersom. Het was tijdens de sessies vaak niet meer dan een uurtje stoom afblazen, je hart luchten. Veel verder kwamen we niet. Wat we toen niet wisten is dat veel relaties waarin traumatische gebeurtenissen plaatsvinden in zwaar weer terecht komen en vaak uiteindelijk stranden. Niet dat deze wetenschap onze relatie had kunnen redden, maar het had ons zeker kunnen helpen. We hadden meer consideratie voor elkaar kunnen hebben. We realiseerden ons niet dat we al meer dan 10 jaar eerder in een proces waren terecht gekomen dat bij de dood van onze eerste dochter is ingezet. Daar waar Heleen toen rouwde, haar verdriet mocht ervaren, was ik vooral bezig de schade te beperken en praktische zaken te regelen. Het huishouden, het gezin gaande te houden zo goed en zo kwaad als dat ging. Iedereen was – terecht- vooral geïnteresseerd in hoe het met Heleen ging na dit verlies. Toen ik het nieuws van de dood van onze dochter naar buiten bracht was iedereen die ik het vertelde emotioneel of meteen in tranen, zo ook de groenteman, de slager en natuurlijk ook de slijter in de straat, die wisten van onze zwangerschap. Uiterst begrijpelijk, en ontzettend lief, maar ik was al vooral bezig deze emoties wat meer lucht te geven, noem het maar te verzachten. Het voelde voor mij vaak alsof ik die andere partij aan wie ik het vertelde moest troosten. In die periode zijn Heleen en ik voor de eerste keer op twee sporen beland, zijn we elkaar niet gaan steunen maar meer en meer van elkaar verwijderd geraakt. We kwamen in twee parallelle werelden terecht en gingen beiden op een andere manier met onze gevoelens om. Ik moest al snel weer ”normaal” functioneren en na verloop van tijd vond ik dat Heleen dit ook maar weer moest gaan doen. Alle ingrijpende gebeurtenissen die daarna volgden hebben dit proces alleen maar versterkt. Toen onze tweede dochter Jet in 1999 ook levenloos werd geboren, vroegtijdig in de zwangerschap, kozen we er zelfs voor dit maar niet meer te vertellen aan onze omgeving en hebben we haar samen stiekem op de Nieuwe Ooster begraven. We wilden niet nog een keer het hele proces van rouw en medeleven doormaken. Ook al omdat mensen meestal onbedoeld, onhandige, domme of pijnlijke dingen tegen je zeggen. Dat niet nog een keer, daar waren we het dan wel weer over eens.
Wat ook niet bijdraagt aan het herstel van onze relatie is dat ik Heleen meer en meer ben gaan wantrouwen. Tijdens mijn crises in 2004 en 2005 en daarna is zij meer en meer haar eigen leven weer gaan oppakken, in een nieuwe baan terecht gekomen en heeft ze haar eigen netwerk en afspraken. Al snel loop ik in de valkuil die alleen maar dieper, duisterder en akeliger wordt. Ik ga op zoek naar bevestiging van mijn wantrouwen en ga haar steeds vaker controleren. Werk en relatie zijn zo twee centrale thema’s in het leven dat ik op dat moment leidt. Het voelt alsof ik op een kruispunt sta, maar nog niet weet welke kant op te gaan.
(Wordt vervolgd)
Comentários