The Laundromat
Aflevering 53 van mijn blog over een zoektocht naar herstel van 2004 tot 2011
Mijn wereldje in Minnesota is klein en overzichtelijk. Doordat ik erg druk ben met mijn studie en het werken in de kliniek heb ik er al snel geen erg meer in dat ik ver van huis ben en los van mijn familie. Nu en dan heb ik via Skype contact met het thuisfront maar door het tijdsverschil is dat lastig plannen. Het komt ook regelmatig voor dat ik één of twee dagen geen internetverbinding heb; de dekking hier in de VS is wat minder dan in Nederland. Ik besef me ook dat ik maar één keer de kans krijg om Hazelden goed te leren kennen en hun werkwijze te doorgronden. Het is zowel qua tijd als financieel een forse investering, daarom wil ik zo veel mogelijk praktijkervaring op doen en maak ik meer stage uren dan strikt noodzakelijk.
Het is bijzonder om te ervaren hoe Hazelden als een goed geoliede machine functioneert zonder dat het routinematig overkomt. Als een er een nieuwe cliënt binnenkomt pakt iedere afdeling van Hazelden als vanzelfsprekend haar taak op en voegt zijn of haar onderdeel toe aan de behandeling. Er worden feitelijk 4 intakes gedaan met de cliënt, één door de arts, één door de psychiater of klinisch psycholoog, ééntje door de primaire counselor, en tot slot ook één door de spiritueel counselor. Op deze wijze worden alle probleemgebieden – mochten die er zijn- van een cliënt in kaart gebracht. Na een dag of vier worden alle bevindingen gezamenlijk besproken en wordt er een definitief behandelplan vastgesteld. Dit plan moet vervolgens nog wel worden besproken met en geaccordeerd door de cliënt. Dit laatste is een erg lastige horde in het traject omdat hierin ook vaak een voorstel voor de behandelduur is meegenomen. De meeste cliënten willen hun verblijf en de behandeling zo kort mogelijk houden, ook vanwege de kosten natuurlijk. Verzekeraars vergoeden vaak maar 28 dagen behandeling, eventuele verlengingen & toevoegingen moeten door de cliënten zelf worden betaald. Iedere cliënt krijgt ook meteen een casemanager toegewezen die dit soort financiële en organisatorische zaken regelt. Zo draagt iedereen volgens het vastgestelde behandelplan zijn of haar steentje bij aan het traject van een cliënt. De cliënt kan iedere ochtend zelf een schema uit de computer halen met de taken en afspraken voor die dag. Het is een klein wonder dit allemaal zo, zonder haperingen, te zien functioneren. Daarnaast wordt de focus gelegd op het persoonlijke, laagdrempelige contact met de cliënten. Een band opbouwen met de cliënten en onderhouden is van het allergrootste belang.
Het contact met de cliënten in de kliniek gaat me al snel goed af. In eerste instantie was ik bang dat mijn kennis van het Engels te beperkt zou zijn en mijn accent wat minderwaardig en hinderlijk zou worden gevonden maar beide blijken juist in mijn voordeel te werken. Ik merk dat men hier juist mijn Nederlandse accent erg charmant vindt. Vooral zo laten, niets aan doen, vertelden mijn studiegenoten mij toen ik eens mijn onzekerheid hierover met hen besprak. Hier heeft men meer moeite met de Britse tongval, die wordt als hautain en arrogant bestempeld. Daarnaast is het voor het gesprek zelfs beter dat ik soms naar woorden moet zoeken. Cliënten vullen dan vaak al snel zelf aan waardoor er een natuurlijke en meer gelijkwaardige relatie ontstaat. Door de vele initiële gesprekken die ik met cliënten heb, krijg ik ook een mooi inkijkje in de Amerikaanse samenleving. Familielijnen zijn vaak een stuk gecompliceerder dan bij ons in Nederland. Amerikanen hebben vaak kinderen met verschillende partners en komen zelf uit samengestelde gezinnen. Dat maakt dat ik vaak een heel uitgebreid genogram moet maken van de familierelaties. Ook slikken Amerikanen zonder uitzondering een veelheid aan medicatie. Standaard is het slikken van bloedverdunners en maagzuurremmers. Als ik het eens ga turven kom ik er achter dat 8 van de 10 cliënten die ik spreek ook nog eens leiden aan chronische pijn. Een ware plaag hier in de VS want als medicatie hiertegen worden door huisartsen hier meestal opiaten voorgeschreven, erg verslavend dus.
Ik vind het bijzonder om mee te maken hoe open en eerlijk de meeste cliënten tegen me zijn. Zelf voel ik me nog een beginneling, een kluns vaak, maar ik merk al gauw dat de cliënten een groot vertrouwen in mij en de behandeling van Hazelden stellen. Het is ook wel goed dat we vanaf het begin worden gewaarschuwd voor dit element. Een uitspraak van een supervisor die me voor altijd bij zal blijven in dit verband is de volgende: “Het zal je vaak gebeuren dat een cliënt die in eerste instantie in een deplorabele staat binnen komt, na een dag of zeven of tien een bijzondere omslag maakt. Dat is het moment waarop je heel erg uit moet gaan kijken. Als je denkt dat die omslag door jou veroorzaakt is, dan heb je een probleem, dan zul je het uiteindelijk als counselor niet redden. (Then your fucked, was haar precieze tekst)” Het eerste blijkt inderdaad te kloppen, veel cliënten maken na een aantal dagen een omslag. Dit komt vooral doordat cliënten helderder en beter aanspreekbaar worden omdat de middelen in hun lichaam langzaam raken uitgewerkt. De natuur doet hier zelf wel zijn werk. Veel belangrijker is het om juist op dat moment een goede band met iemand te hebben waardoor diegene ontvankelijk wordt voor behandeling en verandering. Dit is misschien wel de belangrijkste les voor mij. Het is fijn om te merken dat men hier bij Hazelden wars is van goeroes en ego’s als het om de behandeling gaat. De nadruk ligt op het eenvoudige, liefdevolle en constructieve contact met de cliënten. Uiteindelijk moet de cliënt ook zelf zijn herstel gaan oppakken en onderhouden. Met de behandeling zetten we dit vliegwiel, het herstel, slechts in werking. We geven er en forse slinger aan, meer niet.
Na een maand ben ik al behoorlijk ingeburgerd en heb ik mijn eigen, vertrouwde netwerkje. Ik ga veel om met mijn medestudenten en ook mijn huisbazen nodigen me van tijd tot tijd uit voor een gezellige activiteit. Met Jim, degene die mij op de tweede dag al bij hem thuis uitnodigde, heb ik al snel een vriendschap ontwikkeld. Hij redigeert en corrigeert mijn eerste schrijfwerkjes in het Engels. Dat voelt goed want daar was ik erg onzeker over. De schade blijkt mee te vallen, vooral mijn zinsbouw schijnt wat afwijkend te zijn. “Dutchisms” noemt Jim ze al snel. Hij heeft veel waardering voor mijn Nederlandse verbasteringen als bijvoorbeeld je mening ventileren, (to ventilate). Het is dus niet alleen Louis van Gaal die op dit vlak aan ontwikkelingswerk doet. Grappig is ook dat veel van mijn medestudenten prat gaan op hun, volgens hen, Ierse “roots”, hun Ierse komaf. Als ik teruggeef dat achternamen als Snyder of Vandersteen mij toch een geheel andere associatie geven, ontmoet ik veel ongeloof en onbegrip. Ze blijven erbij dat hun voorvaderen Iers zijn. De meeste Amerikanen hebben trouwens geen idee hoe de geografie van Europa in elkaar steekt. Als er in de zomer een aanslag in Noorwegen plaatsvindt (Breivik) vraagt iedereen heel bezorgd of er niet iemand uit mijn omgeving bij betrokken was.
Ik merk na verloop van tijd dat ik het fijn vind om in dit zelfgekozen isolement te leven. Al snel lees ik het Nederlandse en wereldnieuws niet meer dat via de mail binnenkomt. Ik lees alleen nog maar de lokale blaadjes in de wasserette wanneer ik daar eens in de veertien dagen mijn was doe. Vooral de obituaries wekken mijn interesse, overlijdensadvertenties met een heel gedetailleerde levensloop van de overledene. Korte verhalen eigenlijk waarin een leven van een onbekende aan je voorbijtrekt. In gedachten schrijf ik mijn eigen verhaal. Een mooie opdracht, je eigen leven samenvatten in één kolom in de krant. Buitenlands nieuws, en dan heb ik het over nieuws van buiten de staat Minnesota, komt hier maar druppelsgewijs binnen. En dat geeft rust, erg veel rust realiseer ik me. Hoe snel kon ik me vroeger niet opwinden over een misstand of onrecht? Niets van dat alles hier.
Het winterse Minnesota blijft me intussen verrassen. Wanneer ik op een vrije zondagochtend Minneapolis binnenrijd lijkt het net een spookstad. Alles is grijs en grauw, er is geen mens op straat en er is weinig verkeer. De ramen van veel gebouwen zijn mat en wit uitgeslagen. Een buitenstaander zou denken dat de stad net geëvacueerd is vanwege een ramp. Als ik mijn auto ergens parkeer en een deur van wat me een warenhuis lijkt, open is het alsof ik een andere parallelle wereld binnenloop vol warmte, kleur en activiteit. Het leven speelt zich hier in de winter vooral binnen af. Veel gebouwen zijn onderling verbonden met zogenaamde “walkways”, overdekte passages boven de weg of tunnels onder de grond. Het leven heeft zich hier aangepast aan het klimaat.
Ik begin me hier ook meer en meer thuis te voelen. Door weinig prikkels van buiten die me afleiden en door mijn overgave aan de studie en opleiding leer ik vooral te leven in het hier en nu, te genieten van waar ik ben, op dit moment, niet meer en niet minder. Meer en meer voel ik me bevoorrecht. Ik ben 54 en mag hier nu een deel van mijn schooltijd overdoen, in een ander land en in een andere cultuur. Jaren terug, toen ik twintig was, vond ik studeren vaak vervelend, een obstakel, en hindernis die ik moest nemen, voordat ik aan mijn echte werkelijke leven kon gaan beginnen. Nu geniet ik ervan om samen met mijn medestudenten weer in de collegebanken te zitten en het nog een keer over te doen maar dan beter, bewuster en vooral veel gemotiveerder. Het is alsof ik even een pauze neem in het normale leven.
Na mijn opstartproblemen en lichte paniek in het begin van het trimester gaat het nu stukken beter. Wat me hierbij helpt is de duidelijke structuur en het feit dat je veel facetten van de studie ook meteen toe moet passen in de praktijk. Dat geeft houvast. Voor mij is het ook belangrijk dat de deadlines voor de verschillende uit te voeren opdrachten keihard zijn. Uitstel wordt slechts bij hoge uitzondering en onder strikte voorwaarden gegeven. Maar wat aanrommelen en zaken eindeloos vooruitschuiven is er dus niet bij. Wie weet, word ik zo ooit nog eens een echte “A”student. Moedig voorwaarts!
(Wordt vervolgd)